1894-1908 Puchałowie

Zdzisław Hilary Antoni Puchała urodził się 13 stycznia 1840 r. Był synem Tomasza (ur.1792; zm.2 marca 1855 r.) i Elżbiety Pulcherii Marii Wisłockiej (ur.1804; zm.5 kwietnia 1854 r.w Kątach, które przypadły jej w wyniku podziału spadku po ojcu Antonim Wisłockim. Pochowana została na cmentarzu we Frampolu). T. Puchała występuje w źrodłach jako kapitan artylerii konnej gwardii i Kawaler Krzyżów Wojskowych. Nie udało się ustalić bliższych danych dotyczących jego służby wojskowej. Wiadomo,że działał aktywnie w czasie powstania listopadowego wchodząc w skład Komitetu Obwodu Zamojskiego, sprawującego pieczę nad działalnością komisarza obwodu. Matka Zdzisława zajmowała się zbieraniem datków na rzecz powstania. Miejsce urodzenia Zdzisława nie jest znane. Być może były to Ruskie Piaski. Jego ojciec, Tomasz Puchała, po śmierci Józefa Puchały na mocy działu (... ) pod dniem 12. października 1822 przez Sąd Polubowny sporządzonego, a przez Presidium Trybunału Cywilnego Wojewodztwa Lubelskiego pod dniem 6 marca 1823 r. zatwierdzony do 1845 r. był właścicielem Ruskich Piasków. Zdzisław miał starszego brata, Juliana Marcelina Jana, urodzonego 26 kwietnia 1832 r. 1/13 grudnia 1839 r. Tomasz Puchała otrzymał świadectwo legitymacji szlachectwa. W 1845 r. rodzina opuściła Ruskie Piaski zadłużone wskutek nieumiejętnej gospodarki, które zostały odkupione przez Antoninę z Suchodolskich Puchałową, babkę Zdzisława, wdowę po senatorze i kasztelanie Józefie Puchale. W 1894 r. Karol Brzozowski sprzedał Pilicę. Nabywcą został Zdzisław Puchała herbu Puchała:

W polu błękitnym, na srebrnej podkowie półtrzecia krzyża takiegoż. Klejnot: trzy pióra strusie srebrne. Późniejsze wersje dopuszczały złotą podkowę, a nawet złoty krzyż.

Nabywca zapłacił za pilickie dobra 365 000 rubli .Majątek obejmował 4020 mórg i 160 prętów a w jego skład wchodziły wówczas:

-Pilica z pałacem,słodownią, farbiarnią i browarem,

-folwarki Bergierówka, Dobra, Engliszówka, Gluzów, Owczarnia i Smoleń,

-majątek Strzegowa z lasami,

-karczmy w Biskupicach i Baran na Sławniowie,

-Czarny Las, Kowale [Las Ruska] i łąka na Wierbce.

Za czasów Puchały,w roku 1904, słodownia funkcjonowała pod nazwą „Fabryka Krochmalu i Słodu Pilica", zatrudniając 25 osób. Wartość rocznej produkcji zakładu wynosiła wówczas 120 000 rubli. Fabryka była wyposażona w 2 motory naftowe o sile 8 i 10 KM.

W 1901 r. Puchała na miejscu starej farbiarni przy drodze do Złożeńca zbudował krochmalnię. Zmarł 24 listopada 1906.Miejsce pochówku nie jest znane. Być może spoczywa w Pilicy gdzie w kościele p.w. św.Jana Chrzciciela znajduje się tablica pamiątkowa.

Zdzisław Puchała herbu Puchała

właściciel dóbr Pilica wnuk

senatora i kasztelana Królestwa Polskiego

śp. Józefa a syn Tomasza pułkownika

b. wojsk polskich. Zmarł d. 24 listopada

1906 r. w wieku lat 66. Pozostała

w głębokim smutku żona tę pamiątką

poświęca prosząc o westchnienie do

Boga za zacną jego duszę.

W 1908 roku wdowa, Pelagia z Dziwulskich, sprzedała pilicka posiadłość Kazimierzowi Arkuszewskiemu.

Herb Puchała widoczny jest na pilickim pałacu . Przypuszczam jednak,że znalazł się on tutaj za sprawą Kazimierza Arkuszewskiego,którego matką była Natalia Zagajewska herbu Puchała.