Na ryby

Dla turystów » Na ryby

Pierwsze informacje o stawach w Pilicy pochodzą z roku 1432, z dekretu biskupa Zbigniewa Oleśnickiego, który wymienia dwa sztuczne stawy: pierwszy w południowo-wschodniej części miasteczka oraz drugi, zwany Koryto, leżący między rzeka a drogą do Sławniowa. W dokumencie z roku 1688 wymienione są cztery sadzawki należące do klasztoru augustaianów na Zarzeczu oraz sadzawki należące do mieszczan: Górskiego, Jakuba Sikory i Karwatowskiego. Pozostałością pierwotnego stawu był, istniejący do regulacji źródeł w latach osiemdziesiątych XX wieku, tak zwany Koński Dół. Staw w Pilicy w obecnej formie istnieje od XVII wieku a jego budowa przypisywana jest kasztelanowi Stanisławowi Warszyckiemu, znanemu z zapędów do inwestycji wodnych większych niż pilicki staw. Zamierzał przecież zmienić bieg Liswarty aby poprawić obronność swojej rezydencji w Rębielicach Królewskich. Setki chłopów kopało w piaszczystym gruncie nowe koryto rzeki. Prace te nigdy nie zostały zakończone. Roman Hubicki w połowie XIX wieku zapisał:

...są trzy źródła z których rzeka Pilca bierze swój początek:

1-sze źródło niewielkie płynie z pod góry Kocikowskiej od strony zachodu. Góra ta jest przeciwległa górze na której stoi zamek.

2-gie znaczniesze źródło płynie z pod tej samej Kocikowskiej góry w niewielkiej odległości od pierwszego źródła i jak się zdaje jest to samo co pierwsze źródło w drugiej wyżynie

Obydwa te źródła wyżej nad miastem biorą swój początek i wprzód rozlewają się w dwa stawy groblami opatrzonemi nim dosięgają miasta przez które dwoma korytami płyną.

W latach miedzywojennych staw pełnił rolę rekreacyjną. Przed II wojną światową, dla celów hodowlanych, dzierżawił Aleksander Isaak. Po II wojnie staw został wydzierżawiony zakładowi wychowawczemu mieszczącemu się w pilickim pałacu. Z inicjatywy dyrektora tej placówki, Tadeusza Karpińskiego wznowiono hodowle ryb w stawie. Wydany w 1954 r. przewodnik "Dolina Pilicy" tak opisuje pilicki staw: Koński Dołek jest tylko częścią wielkiego stawu, a właściwie jednego wielkiego źródła, jakie widzimy przy drodze Pilica— Wolbrom i koło dawnej drożdżami i słodowni Moesa przy ul. Czarny Las. Wielki staw przedziela grobla; część wody od grobli do grząskich łąk nazwano Końskim Dołkiem. W obu stawach wolno zażywać kąpieli. Pamiętajmy jednak, że staw koło drożdżowni ma 5 m głębokości. Od Końskiego Dołka łapie wody Pilicy kanał (2 km) dawnej fabryki sukna i kortu w Sławniowie (również Moesa). Odnosi się wrażenie, że Pilica popłynęła tym kanałem, opływającym od wschodu wieś Zarzecze. Tymczasem rzeka w kaskadach i głośnym szumie wyrywa się z upustów stawu i 5-metrową strugą ucieka przez Pilicę, przy samych budynkach i ogródkach, dzieląc osadą od wsi Zarzecze [... ] Między ul. Czarny Las a podstawą wzgórz biją bogate źródła i spływają do długiego i szerokiego rowu (kolor wody i dna zupełnie podobny do Niebieskich Źródeł koło Tomaszowa Maz.). Z tych źródeł rurociąg przez wykorzystanie spadku doprowadza wyborną wodę do osady Pilica.

Po odejściu dyrektora Karpińskiego staw nie miał gospodarza co skutkowało odławianiem ryb na dziko bez dbałości o zarybianie. W szybkim czasie ilość ryb drastycznie spadła a zachwianie równowagi biologicznej spowodowało degradację pilickiego zalewu. Grupa pasjonatów wędkarstwa postanowiła zaopiekować się czynnie stawem. Objęcie roli gospodarza wymagało powołania formalnej organizacji. Utworzono wówczas sekcję przy Kole PZW Olkusz. Pierwszym prezesem został Włodzimierz Rogalski. Wiceprezesami zostali Marian Wojas oraz Leonard Rybczyński. Funkcję sekretarza pełnił Grzegorz Jabczanik. W skład zarządu weszli również: gospodarz Władysław Fabijański i skarbnik Mirosław Kaleta. Zbiornik pilicki został zamknięty dla wędkarzy z zewnątrz, a prawo wędkowania zachowali tylko wędkarze z Pilicy i Żarnowca. Organizacja utrzymywała się wyłącznie ze składek członków co utrudniało realizacje ambitnych planów. Na szczęście wsparcia udzieliły Południowe Zakłady Sprzętu Elektroinstalacyjnego „Polam-Ospel” z Wierbki. Firmy zlecała wędkarzom prace budowlane, z których dochód zasilał kasę sekcji. Wędkarze otrzymali od „Ospelu” dwa kontenery, które stały się siedziba sekcji. Stoją one do dzisiaj nad stawem służąc jako magazyny sprzętu. Pomoc zakładu spowodowała, że pilickie stowarzyszenie przetrwało jako jedyne spośród kilku powstałych w tym samym czasie. Staw pełnił również rolę rekreacyjną. Dodatkowym źródłem dochodów były kajaki i rowery wodne. Molo było miejscem wypoczynku oraz zabaw ludowych. W latach 70-tych XX wieku powstał plan utworzenia drugiego zbiornika, pomiędzy stawem a źródłami Pilicy, który miał być dodatkowym zbiornika wody pitnej. Podczas tej modernizacji, która objęła również „stary staw” rozebrano drewniane molo i budynek zaplecza. Zniknęły rowery wodne, kajaki. Według KRS rozpoczęcie działalności SSWiW w obecnej formie organizacyjnej nastąpiło 15 grudnia 2000. W roku 2002 SSWiW zostało wpisane do KRS. Wiosną 2014 roku obchodzono jubileusz 30-lecia działalności pilickich wędkarzy w zorganizowanej formie. W sierpniu 2014 ruszyły prace budowlane przy budowie "Rybaczówki" nad pilickim stawem. Koszt inwestycji wyniósł 850 tys. PLN z czego 500 tys. pochodziło z dotacji w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. W 2015 roku, z okazji trzydziestolecia Stowarzyszenia, odbył się nad stawem Piknik Rodzinny, podczas którego otwarto Rybaczówkę, w której znalazło swoja siedzibę Stowarzyszenie. Obecnie zarządu Stowarzyszenia Sportów Wodnych i Wędkarstwa w Pilicy tworzą: prezes Grzegorz Jabczanik, wiceprezes Piotr Gunia, gospodarz Jerzy Kończyk, sekretarz Wiesław Pałka, skarbnik Artur Rybiński, Leszek Szota i Dominik Świerczek -członkowie zarządu oraz Adam Skowronek -zastępca gospodarza. SSWiW oprócz całorocznej pracy przy utrzymaniu stawów, organizuje corocznie, w okolicy Dnia Dziecka, zawody wędkarskie dla dzieci popularyzując ten sposóbspędzania czasu.

Stawy są administrowane przez Stowarzyszenie Sportów Wodnych i Wędkarstwa w Pilicy. Wędkowanie jest dozwolone na zbiornikach górnym i dolnym, pod warunkiem posiadania karty wędkarskiej i wykupienia licencji. Wędkowanie dla wędkarzy przyjezdnych kończy się godzinę po zachodzie słońca. Zbiornik górny liczy l0,0 ha powierzchni. Średnia głębokość to ok.l,5m,miejscami dochodzi do 3,5 m. Dno jest muliste, miejscami piaszczyste. Wiosną na płytkiej wodzie dużo zarośli. Od strony ujścia rzeki do zbiornika znajduje się tarlisko wyłączone z wędkowania. W stawie występują głownie: karpie, amury, płocie i karasie a rzadziej trafiają się: leszcze, wzdręgi,, liny, jazy, okonie, szczupaki, jesiotry, sumy, sandacze, jazgarze, bolenie oraz pstrągi tęczowe. Zbiornik dolny ma 8.0 ha powierzchni wody. Głębokość średnia głębokość to l,5m,miejscami do2,5 m. Dno jest muliste. Zbiornik wiosną jest zarośnięty. Występują tu głównie: karpie, leszcze i karasie a rzadziej: amury, liny, jazie, plocie, okonie, wzdręgi, szczupaki, jesiotry, sandacze, bolenie, węgorze, jazgarze ,sumy i pstrągi tęczowe.